ฮิปโปโคราช
ขอสวัสดีแฟนคอลัมน์เรื่องของซากที่ไม่ซ้ำซากทุกท่านค่ะ ฉบับนี้มาพบกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมตัวอ้วนกลมขนาดใหญ่ ซึ่งก็คือ เจ้าฮิปโปนั่นเอง เคยเชื่อกันว่าฮิปโปอยู่ในตระกูลเดียวกับหมู แต่ปัจจุบันนี้พบว่าญาติสนิทที่สุดของมันคือปลาวาฬ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมบนบกที่ใหญ่ที่สุดอันดับ 3 รองจากช้างและแรด ในปัจจุบันพบฮิปโปอาศัยอยู่ตามธรรมชาติในทวีปแอฟริกาและเหลืออยู่เพียง 2สายพันธุ์ ได้แก่ ฮิปโปยักษ์ (Hippopotamus amphibius) มักอาศัยอยู่ใกล้แหล่งน้ำ ตามแม่น้ำกว้างสายใหญ่ที่มีน้ำใสสะอาด และสายพันธุ์ที่ 2 คือ ฮิปโปแคระ (Choeropsis liberiensis) ซึ่งอาศัยอยู่ในพื้นที่ป่าทึบทางตะวันตกเฉียงเหนือของแอฟริกา จึงยากต่อการพบเห็นและไม่รู้จักนิสัยใจคอของเจ้าฮิปโปแคระนี้มากนักเมื่อเทียบกับเจ้าฮิปโปยักษ์
ที่มาภาพ : http://centerforinternationalsportbusiness.blogspot.com/2010/06/south-africas-big-five.html
แม้ว่าฮิปโปจะไม่ได้จัดรวมไว้ในกลุ่มสัตว์ห้ายักษ์ใหญ่แห่งป่าแอฟริกา หรือเป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ บิ๊กไฟว์ (Big Five)ที่ประกอบด้วย ช้าง เสือดาว สิงโต ควายป่า และแรด แต่ก็ได้รวมไว้ใน “สัตว์ยักษ์อันตรายทั้งเจ็ด” หรือ แดนเจอรัสเซเว่น(Dangerous 7) ที่รวมเอาจระเข้และฮิปโปเข้าไว้ด้วยกัน
ในเมืองไทยมีบันทึก การพบซากโครงกระดูกฮิปโปจากแม่น้ำเจ้าพระยา ในเขตจังหวัดนครสวรรค์ ทำให้ทราบว่า ในอดีตเมืองไทยเรามี ฮิปโปอาศัยอยู่ และได้สูญพันธุ์ไปไม่นานนัก และแทบไม่น่าเชื่อว่าฮิปโปเคยอยู่ในเมืองไทยมาแล้วเมื่อกว่า 10 ล้านปีก่อน จากการพบฟอสซิลกรามล่างเกือบสมบูรณ์ของฮิปโป จากบ่อทรายในตำบลท่าช้าง อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครราชสีมา จากการศึกษาเบื้องต้นพบว่าเป็นพวก ฮิปโปดึกดำบรรพ์ สกุล เฮกซะโปรโตดอน (Hexaprotodon) มีลักษณะเด่นที่กรามมีฟันตัดจำนวนรวมข้างซ้ายและขวาทั้งหมด 6 ซี่ ส่วนฮิปโปปัจจุบันมีจำนวนรวม 4 ซี่ ก่อนหน้านี้มีการค้นพบฟอสซิลสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ อาทิเช่น ช้างมาสโตดอน เสือดาว แรด ควายป่า ฯลฯ จากแหล่งบ่อทรายท่าช้าง เมื่อเทียบกับยักษ์ใหญ่แห่งป่าแอฟริกาแล้ว โคราชในอดีตก็เป็นดินแดนบิ๊กไฟว์เช่นกัน ขาดก็แต่เพียงเจ้าสิงโต ซึ่งอาจจะรอคอยการค้นพบในเร็ววัน และเชื่อว่าเราก็น่าจะมี Dangerous 7 ของเมืองไทยเช่นกัน ด้วยการค้นพบฟอสซิลฮิปโปชิ้นนี้ ทำให้ทราบว่า ในอดีตป่าบริเวณตำบลท่าช้าง อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครราชสีมานั้น มีป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งอาหารของสัตว์ป่า และยังมีทุ่งหญ้าขึ้นปกคลุมอีกทั้งยังมีแม่น้ำที่คาดว่าเป็นแม่น้ำมูนในอดีตที่ลำน้ำกว้างใหญ่ ใสสะอาด ให้เจ้าฮิปโปและผองเพื่อนได้อาศัยอยู่มาอย่างยาวนาน
จากจดหมายข่าว Khorat Fossil Museum News ปีที่ 2 ฉบับที่ 5 ประจำเดือนพฤษภาคม 2556